దివ్వెలెత్తు పొద్దు

 అన్నమయ్య పదం- పరమార్థం

దివ్వెలెత్తు పొద్దు

డా.తాడేపల్లి పతంజలి 

సాయం సంధ్యా సమయానికి అన్నమయ్య పెట్టిన పేరు “దివ్వెలెత్తు పొద్దు.”దీపాలు పెట్టే సమయమని అర్థం . అలపొద్దు, దీపాలవేళ, సందెకాడ [కళింగ మాండలికం]పొద్దుమీకి, సందాల [తెలంగాణ మాండలికం]అన్బకార, ఎసుర్లయాల, పొద్దు, పొద్దూకు, పైటేల, మూసిడింతల, సందెకాడ, సాయంకాలం [రాయలసీమ మాండలికం] అను ప్రయోగాలు  సంధ్యా కాలనికి సంబంధించి ఇదివరకటి రోజుల్లో ప్రజల నాలుకల మీదుండేవి.

          విద్యుచ్ఛక్తి దీపాలు రాజ్యమేలుతున్న ప్రస్తుత కాలంలో  కార్తిక మాసం, దీపావళి – ఇలాంటి సందర్భాల్లోనే  సంప్రదాయజ్ఞుల ఇళ్లలో సంధ్యా  దీపాలు వెలుగుతున్నాయి. కొంతమంది  నేటికీ విద్యుచ్చక్తితో సంబంధంలేకుండా దీపాలు వెలిగించే వారు లేకపోలేదు కాని తక్కువ.అన్నమయ్య దివ్వెలెత్తు పొద్దులోని కాంతులను తన కీర్తనలో చదివి పరవశిద్దాం.

పల్లవి:  వచ్చినవారమిదివో వాకిటనె వున్నారము

          నెచ్చెలి యెదురుచూచీ నీచిత్తమిఁకను

చ.1:    నవ్వుల పండుగలాయ ననుపులెండుగలాయ

          యివ్వల చెలితో పొందులిఁకనెన్నఁడు

          రవ్వలాయ నీచేఁతలు రాజసమే నెరపఁగా

          దివ్వెలెత్తుఁబొద్దులకు తిరమాయఁ బనులు

చ.2:    మాటలివే విందులాయ మంతనాలే సందులాయ

          యీటున కాంతతో మేలమిఁకనెన్నఁడు

          మూటలాయ నేర్పులు మోచుకవున్నారమిదే

          మేటిశింగారాల వేగీ మిగిలె చీఁకట్లు

చ.3:    వీడెములే వొడినిండె వేడుకలు పంటవండె

          యీడ వచ్చున్నది చెలియ యిఁకనెన్నఁడు

          పాడితో శ్రీ వెంకటేశ పడఁతిఁ గూడితివిట్టె

          యేడుమద్యాన్నములెక్కె యెట్టి రహస్యములో (రేకు: 0197-3సంపుటం: 07-575)

అర్థం

          అన్నమయ్య ఒక చెలికత్తెగా మారి, వేంకటేశునితో మాట్లాడుతున్నాడు.

పల్లవి:  అయ్యా ! వేంకటేశా !

          నీకోసం   వచ్చిన వాళ్లం  ...వాకిటలో నీకోసం ఎదురుచూస్తున్నాం.

          మాతో బాటు నీస్నేహితురాలు కూడా ఎదురుచూస్తోంది.

          నీ చిత్తం.. ఎప్పుడు అవిడని కలుస్తావో !

చ.1:    మీ మధ్య నవ్వుల పండుగలు అయిపోయాయి.ఎదురు చూసి చూసి అనురాగాలు (ననుపులు)ధాన్యాదులు           ఎండబెట్టినట్లుగా          ఎండిపోయాయి.(ఎండుగలాయ)

          ఈ వైపుగా నాతో ఉన్న చెలితో నీపొందులు ఇక ఎప్పుడు?

          రజోగుణము వల్ల పుట్టిన  గర్వంతో నువ్వు చేసే  చేష్టలు అల్లరవుతున్నాయి. అపకీర్తి           పాలవుతున్నాయి.(రవ్వలాయ) . నువ్వది గమనిస్తున్నావా?

          సంధ్యాకాలానికి “వ్యవహారాలు” చక్కబెడతావా? లేదా?

చ.2:    వేంకటేశా !  ఇదివరలో నీ మాటలు విందులయ్యాయి. ఆనాటి రహస్య చర్చలు అవకాశం కోసం           ఎదురుచూస్తున్నాయి.

          కాంతతో వేళాకోల  హాస్యాలు ఇక ఎంతకాలం? !

          నీ నేర్పుల జ్ఞాపకాలు మూటలుగా మోచుకొని ఉన్నాం.

          గొప్పవైన సింగారాలలో తపించి , మా జ్ఞాపకాల చీకట్లు మిగిలిపోయాయి.

చ.3:    తాంబూలాలు ఒడిలో నిండిపోయాయి. .( పెళ్లి నిశ్చయమయిందని భావం) వేడుకలు           సమృద్ధమయ్యాయి(పంటవండె)

          నీ చెలి ఇక్కడకు  వచ్చి ఉన్నది.

          నీ సహజ స్వభావంతో (పాడితో) పడతితో కలిసావు.

          ఏడు పట్టపగళ్లు గడిచిపోయాయి. తెమలని ఆ రహస్యాలేమిటయ్యా !

పరమార్థం

          అన్నమయ్య నిరీక్షణతో, బాధతో కీర్తనని పూర్తి చేయడు.

          రెండు చరణాలలో నిరీక్షణ గురించి కమ్మగా చెప్పాడు.

          మూడో చరణంలో నాయిక నాయకుల  కలయికను వర్ణించాడు.

          తెమలని రహస్యాలేమిటని, దివ్వెలెత్తు పొద్దు దీపాల  కాంతులు అక్షరాలలో చూపించాడు.. స్వస్తి.